معرفی کتاب الطب الاسلامى‏

« الطب الاسلامى» تألیف دکتر احمد طه از جمله آثارى است که به معرفى مکتب طبى اسلام پرداخته است. مؤلف انگیزه‏اش را از نگارش این اثر تبیین مفاهیم طب اسلامى و امتیازات آن نسبت به دیگر مکاتب طبى دانسته است.
ساختار:
کتاب در شش فصل و یک خاتمه تدوین شده است. هر یک از فصول مشتمل بر عناوین متعددى است. نویسنده علاوه بر مباحث و کلیات طب اسلامى به موضوعات جدید پزشکى نیز پرداخته است.
گزارش محتوا:
کتاب‏هاى بسیارى به عنوان طب اسلامى به رشته تحریر در آمده است و مدعاى همه نویسندگان آنها این بوده است که مبانى طب اسلامى را به رشته تحریر در آورده‏اند، در حالى که بسیارى از آنها واگویه مطالب طب سنتى همراه با اضافه نمودن چند آیه و یا چند روایت است. اما کتاب طب حاضر به راستى به مسأله و مبحث طب اسلامى پرداخته است و ویژگى‏ها و امتیازات طب اسلامى از دیگر مکاتب طبى را استخراج و تدوین نموده است.
مباحثى که در این کتاب آمده مباحثى از قبیل مفهوم صحت و مرض در اسلام، توجه به بیمارى قلب در کنار بیمارى جسم، اعتقاد به شافى بودن خداوند است که در بسیارى از کتاب‏ها به آنها بها داده نشده است، در حالى که مائزه و ویژگى طب اسلامى و روایات طبى توجه به این مفاهیم اساسى و کلیدى است.
از سوى دیگر مباحثى از اخلاق پزشکى در این اثر مطرح شده که جاى خالى آن در بسیارى از تالیفات پیشین حس مى‏شود، هر چند کم و بیش به این مباحث در کتاب‏هاى دیگر پرداخته شده است.
در فصول مختلف کتاب به ترتیب مطالب زیر ذکر شده است:
1. در این بخش تاریخ طب به صورت گذرا بیان شده است و اهم مکاتب طب( بابلیان، مصریان و یونانیان) به اختصار مورد بررسى قرار گرفته است.
2. در این فصل طب اسلامى در دو بخش مورد بررسى و تحلیل قرار مى‏گیرد. در بخش اول طب اسلامى در صدر اسلام که در این بخش نگاهى نیز به طب جاهلى شده است. در بخش دوم نیز طب اسلامى بعد از عصر نبوت مورد توجه قرار گرفته و به افراد سرشناس طبى نیز اشاره شده است. این فصل مفصل‏ترین بخش کتاب است.
3. در این قسمت از کتاب به تأثیر مکاتب طب اسلامى و اطباى مسلمانان بر طب اروپایى اشاره شده است.
4. مطالب مطرح شده در این بخش بیشتر حول مباحث اخلاق پزشکى است.
5. در این بخش مفاهیم اصلى طب اسلامى از جمله بیمارى، تندرستى، شفا دهنده حقیقى، برترى پیش‏گیرى نسبت به درمان مورد بررسى و تحلیل قرار گرفته است.
6. در آخرین فصل کتاب مباحث طب اخلاقى معاصر مورد بررسى قرار گرفته و موضوعاتى مانند حرمت عقیم کردن و یا تلقیح مصنوعى مورد مطالعه قرار گرفته است.
در خاتمه نیز طب اسلامى در دنیاى امروز مورد بررسى قرار گرفته است.
وضعیت کتاب:
در پاورقى‏هاى کتاب آدرس منابع و توضیحاتى اندکى ذکر شده است. در انتهاى اثر فهرست منابع عربى و فرنگى به تفکیک، و فهرست مطالب ذکر شده است.

منابع مقاله:
مقدمه و متن کتاب‏