نگاهی به حضور اطباء خارجى در دوران ساسانیان‏

شاپور دوّم طبیب یونانى داشته به نام‏Theodosisus یاTheodorus که نام وى در کتاب الفهرست ابن ندیم یاد شده است ... از اطباى خارجى یا بهتر بیان داریم اطباء درمان‏ کننده دوران ساسانیان ماروثاى سابق الذکر را باید نام برد ...

از اطباى غیر ایرانى که در دوران انوشیروان مى‏زیسته سرجیس رأس العینى سریانى سابق الذکر است ...

از اطباء خارجى که در دوران سلسله ساسانى باید نام برد اصطفان ادسى معروف است که وى پدر خسرو را درمان کرده و خود خسرو نیز چنانکه گفته شد تحت تربیت او بوده است ... طبیب دیگرى را نیز انوشیروان به نام تریبونوس‏Tribunus براى طبابت خود انتخاب کرد ...

دیگر از اطباى غیر ایرانى گابریل است که در حقیقت رئیس پزشکان (درستبذ) خسرو پرویز مى‏باشد. «اغلب شاهان ساسانى به اطباى عیسوى و یونانى و سریانى مراجعه مى‏کردند، ظاهرا آنها را به اطباء ایرانى (محلى) ترجیح مى‏دادند.

نکته دوم- که مهم‏تر از عامل اوّل- براى شهرت پزشکان جندى‏شاپور باید مورد توجه قرار گیرد آنست که اگر از چند نفر از طبیبان اولیه آن بگذریم، بقیه- که عموما از خاندان مسیحى نسطورى بختیشوع نیز بودند- همزمان با خلفاى عباسى، و اصولا پزشکان مخصوص این خلفا بودند، و توسط همان‏ها نیز به مقام و شهرت و ثروت بى‏حساب رسیدند. «به‏ هرحال این خاندان قریب پنج قرن در ایران و سرزمین خلفاى عباسى به طبابت مشغول بودند و حکایات و افسانه‏ هاى زیادى از معالجات و حق الزحمه و مال و مکنت و ثروت آنان در تواریخ آمده‏ است.

منبع:
منتصب مجابى، حسن، بررسى متون طب شیعه در تاریخ پزشکى، 1جلد، دانشگاه رازی - کرمانشاه، چاپ: اول، 1385 ه.ش.