تاریخچه مختصر تاسیس بیمارستان‌ها در جهان

 شاید اولین مراکز درمانی مستقل، در سریلانکای امروزی در سال‌های حدود 430 قبل از میلاد حضرت مسیح شکل گرفته باشند. پس از آن در قرن اول قبل از میلاد، رومی‌ها نوعی بیمارستان یا مرکز درمانی برای ارایه خدمات درمانی به گلادیاتورهای زخمی در شهرها ایجاد کردند و نام  «Valetudinaria» بر آن نهادند.

با شکل گرفتن مراکز درمانی، مساله انتقال بیماران به این مراکز نقش جدی‌تری به خود گرفت و اقوام مختلف روش‌های مختلفی برای این مساله برگزیدند. قبایل سرخپوست از نوعی سورتمه، مصریان از کجاوه‌های سوار بر شتر و سایر ملل از روش‌های دیگر برای حمل بیمار استفاده کردند. در قرن پانزدهم میلادی پادشاه اسپانیا، شاه فردیناند و همسرش ملکه ایزابل نوعی بیمارستان سیار به نام «Ambulancia» طراحی کردند که در صحنه نبرد به کمک سربازان زخمی می‌شتافت.

در سال 1793 میلادی، دکتر دومینیک ژان لاری پزشک ارشد سپاه ناپلئون، طی جنگ فرانسه و پروس نوعی بیمارستان سیار به نام «ambulance volante» را طراحی کرد که به قصد انجام اقدامات اولیه و انتقال مجروحان به پشت خط مقدم به‌کار می‌رفت. همزمان با وی، بارون پرسی نوعی درشکه با قابلیت حمل تعداد زیادی مجروح از خط مقدم به نواحی امن‌تر طراحی کرد و نام آن را «mobile emergency room» گذاشت. طی جنگ‌های داخلی ایالات متحده با تدبیر جاناتان لترمن نوعی درشکه برای حمل مجروحان به‌کار گرفته شد که به آنها «Rucker wagon» گفته می‌شد. استفاده از این‌گونه وسایل نقلیه در سال 1832 برای جابه‌جایی بیماران در اپیدمی «وبا» در لندن نیز رواج پیدا کرد، بالاخره در سال 1865 اولین سیستم خدمات پیش‌بیمارستانی برپایه بیمارستان در سین سیناتی آمریکا طراحی شد.

در سال 1869 آمبولانس‌هایی در نیویورک به‌کار گرفته شدند که دارای برخی وسایل امدادی از جمله آتل، داروها (مثل مرفین) بودند و... . اولین آمبولانس‌های موتوردار (اتومبیل) در سال 1899 در شیکاگو طراحی شدند.

طی جنگ جهانی اول خدمات پیش بیمارستانی از نظر کیفی ارتقا پیدا کرد و کم‌‌کم با اختراع بی‌سیم، مراکز دیس‌پچ در این راه به کمک امدادگران آمدند. حتی پیش از جنگ دوم جهانی، آمبولانس‌های مدرن حامل پزشک بر بالین بیماران حاضر می‌شدند و با مراکز دیس‌پچ برای ارایه بهتر خدمات درمانی در تماس بودند. در دهه 60 با پیش‌رفت دانش پزشکی به‌خصوص در زمینه احیا و دفیبربلاسیون و ضرورت تسریع در ارایه این خدمات، نقش سیستم پیش بیمارستانی در این مسیر تقویت شد و جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. از سال 1966 در بزرگراه‌های ایالات متحده طرح ارایه خدمات پیش‌بیمارستانی اجرا شد. در سال 1972 دانشگاه سین سیناتی، اولین برنامه آموزش تخصصی طب اورژانس را راه‌اندازی کرد.

منبع: شرق