زندگینامه دکتر عبداله خان احمدیه، استاد تاریخ طبیعی 

دکتر احمدیه از نظر اخلاقی نمونه و سرمشق یک طبیب حکیم بود. در مطب و در عیادت از بیماران حق معاینه تعیین نکرده بود هر بیمار هر قدر خودش مایل بود، روی میزی که برای این کار در گوشه ای از مطب قرار داشت می گذاشت و می رفت.

در سال 1265 هجری شمسی در شهرستان آمل خانواده میرزا محمدحسن بیک بندار که از سران و محترمین طایفه بندار مازندران بود، صاحب نوزاد پسری شد که نامش را عبداله گذاشتند. عبداله دوران کودکی و نوجوانی را در آمل گذراند و مقدمات سوادآموزی را در مکتب های متداول آن زمان آموخت.
هنگامی که امیر مکرم حاکم مازندران مرحوم صحت الملک را برای تربیت و آموزش فرزندش عظام الدوله به آمل دعوت کرد. امیرمکرم که تیزهوشی عبداله را در فراگیری دروس شنیده بود از صحت الملک خواست تا به عبداله آموزش دهد. عبداله چنان تیزهوشی و فراستی در امر یادگیری و آموزش از خود نشان داد که به هنگام بازگشت صحت الملک به تهران از والدینش خواست تا عبداله را با خود برای ادامه تحصیل در دارالفنون ببرد. والدین عبداله به این امر رضایت دادند و بدین طریق عبداله تحصیلات متوسطه را در دارالفنون به پایان برد و برای ادامه تحصیل مدرسه طب دارالفنون را انتخاب کرد.

در آن دوران یعنی در اواخر دهه 1320 و اوائل دهه 1330 قمری (1291 شمسی) که عبداله در رشته طب دارالفنون درس می خواند، مدرسه طب دارالفنون که حکم دانشکده پزشکی را داشت دارای استادانی ایرانی و خارجی بود که بیشتر استادان خارجی فرانسوی بودند. از جمله استادان داخلی برجسته در این زمان می توان آقایان دکتر امیراعلم معلم تشریح موضعی و تراپوتیک، دکتر حکیم اعظم معلم امراض داخلی و فیزیولوژی و طب قانونی، دکتر لقمان الملک معلم امراض خارجی و مجاری ادراری، دکتر صحت الدوله معلم طب ایرانی، دکتر لسان الحکما معلم کحالی (چشم پزشکی)، دکتر لقمان الدوله معلم امراض عمومی، دکتر احیاءالملک معلم حفظ الصحه، دکتر یونس خان معلم مامایی و باکتریولوژی و چند معلم دیگر در رشته های حیوان شناسی و فیزیک و شیمی و اطفال و جراحی صغیر و... را اسم برد. عبداله خان که با نمره خوب تحصیلات دوره مقدمات طبیه یا آنچنان که مرسوم روش آموزش فرانسوی متداول در آن زمان بود دوره PCN را گذرانـــده بود در سال 1331 هجری قمری سال اول و بالاخره در سال 1294 شمسی دوره تحصیلات طب را در مدرسه مبارکه دارالفنون شعبه علم طب به اتمام رساند و موفق به اخذ دیپلم چهارخانه (اصطلاحی که آن زمان به گواهی نامه پزشکی دارالفنون اطلاق می شد) گردید.

البته ذیل همین دیپلم اجازه نامه طبابت به فارغ التحصیلان داده می شد. اما چون به موجب نظامنامه اجرای قانون راجع به اجازه طبابت مورخه 22 مرداد 1309 شمسی اجازه اشتغال به طبابت را که از طرف وزارت معارف صادر می شد می بایست فارغ التحصیلان اخذ نمایند، به همین جهتاجازه اشتغال را عبداله احمدیه در سال 1310 شمسی از وزارت معارف دریافت کرد و بدین طریق عبداله خان احمدیه با عنوان دکتر عبداله خان احمدیه (بن دار) رسماً دارای مجوز و حق طبابت در مملکت ایران شد. دکتر عبداله خان احمدیه پس از فراغت از تحصیل با سمت طبیب مریضخانه احمدیه یعنی بیمارستانی که به وسیله دکتر امیراعلم تاسیس و در زمان احمد شاه قاجار افتتاح شد، مشغول به کار گشت. در شرح حال دکتر عبداله خان احمدیه می نویسند که ایشان نام خانوادگی خود را که بن دار بوده است به خاطر کار در این بیمارستان از بن دار به احمدیه تبدیل می کند. 

در سال 1298 شمسی به موجب حکمی که از طرف وزارت جنگ به ایشان داده شد و به لحاظ لیاقت و شایستگی به منصب یاوری منصوب می شوند.
دکتر احمدیه از اول آبان 1302 برحسب پیشنهاد اداره مدرسه طب و تصویب اداره کل معارف با حقوق ماهیانه بیست تومان به سمت معلم تاریخ طبیعی و مدرسه دواسازی منصوب می شود بعلاوه در همین سال جزء هیئت ممتحنه سال ششم دارالفنون نیز بوده است.
بنا به نوشته مرحوم دکتر محمود نجم آبادی که در شماره های 5 و 6 مجله جهان پزشکی نوشته های ایشان مندرج است دکتر احمدیه در سال 1314 به کشورهای آلمان و فرانسه و بلژیک می رود و با کسب تجاربی به ایران برمی گردد.

از جمله فعالیت های دیگر ایشان ارسال خطابه ای برای کنگره پزشکی ایران منعقده در تاریخ 10 تا 18 تیرماه 1324 است. این کنگره در مراسم افتتاح مراسم هزاره ابن سینا در همدان با شرکت دانشمندان ایرانی و خارجی و به وسیله انجمن آثار ملی برگزار شده است.
از بهمن 1310 که وزارت معارف به ایشان اجازه نامه طبابت در مملکت را می دهد، دکتر عبداله احمدیه در خیابان چراغ برق (امیرکبیر کنونی) اول پامنار مطب خود را دایر می کند و در اعلانی که به دو زبان فارسی و فرانسه منتشر می کند افتتاح مطب خود را اعلام می دارد. متن اعلامیه چنین است: "دکتر عبداله خان طبیب جراح کحال صاحب نشان علمی و دیپلم درجه اول دکتری اکسترن انترن و طبیب مریضخانه احمدیه و معلم تاریخ طبیعی طبی در مدرسه مبارکه دارالفنون."

دکتر احمدیه بخاطر تحقیقات باارزششان در رشته طب باستانی نائل به دریافت تقدیرنامه هایی از مجامع پزشکی و فرهنگی ایالات متحده آمریکا و اتحاد شوروی و پاکستان و ممالک دیگر گردید. در سال 1337 مجمع پزشکی طرفدار طب قدیم که مرکزش شهر کراچی است ایشان را به عضویت خود پذیرفت و استاد را برای شرکت در کنگره بزرگ خود دعوت به مسافرت به پاکستان کرد. اما ایشان به هیچ وجه حاضر نبود مطب خویش را حتی به طور موقت تعطیل کند و در این صورت از حرکت بدان صوب خودداری کرد.
دکتر احمدیه علاوه بر کارهای آموزشی و بهداشتی و درمانی که در نهایت وظیفه شناسی و احساس مسئولیت انجام می داد از شرکت در کنفرانسهای علمی و نشر و تالیف مقالات و کتب پزشکی کوتاهی نمی کرد که نمونه آن شرکت در کنگره ابن سینا بود. بعلاوه از ایشان دو کتاب پزشکی چاپ و منتشر شده است که اولی تحت عنوان "پژوهشی در بخشی از قانون ابن سینا درمان روماتیسم، نقرس و سیاتیک" است که به قول نویسنده کتاب پژوهشی علمی و رساله ای در پزشکی سنتی و گیاه درمانی است.
کتاب دوم ایشان در سه جلد با عنوان راز درمان چاپ و منتشر شده است. در این سه جلد دکتر احمدیه آنچنان که خودشان نوشته اند "طبیب خادم طبیعت است." و یا "با طبیعت بر بالین بیمار"، فصلی هم با عنوان "فصلی از شیوه اخلاقی پزشک" در این کتاب وجود دارد که بحثی مستوفی در رعایت اخلاق پزشکی است.
شیوه پزشکی دکتر احمدیه استفاده از روشهای جدید پزشکی توام با روشهای طب سنتی ایران بوده است و هر دو روش برای دکتر احمدیه اهمیت و جایگاه خاصی داشته است. وی معتقد بود که پزشک باید سبک جدید و سبک قدیم را بداند و اگر در روش جدید ناامیدی حاصل شد به روش قدیم بپردازد. دکتر احمدیه معتقد بود که بر هر طبیب فرض است که از معالجات پیشینیان و خواص داروهای قدیم و موارد استعمال آنها کاملا آگاهی یابد و در موقع لزوم از خود در آن روش تصرفات و تتبعاتی بنماید. در موارد معضلات پزشکی و بیماریهایی که با روش جدید عاجز از علاج آن بود از روش تشخیص و درمان قدیم که در آن ابداعات و ابتکارات و تغییراتی می داد استفاده می کرد.

از نظر اخلاقی دکتر احمدیه نمونه و سرمشق یک طبیب حکیم بود. در مطب و در عیادت از بیماران حق معاینه و ویزیت تعیین نکرده بود هر بیمار اگر می خواست حق العلاجی بپردازد هر قدر خودش مایل بود، روی میزی که برای این کار در گوشه ای از مطب قرار داشت می گذاشت و می رفت. وی معتقد بود که حرفه پزشکی شریف تر از آن است که بتوان آن را با پول و جواهر و زخارف دنیوی عوض کرد. یکی از بیماران دکتر احمدیه که از شخصیت های سرشناس آن زمان بود و در نوجوانی بیمار دکتر احمدیه بوده است می نویسد: مطب او در آن زمان در خیابان چراغ برق نبش پامنار قرار داشت که بیشتر شبیه به یک خانه بود تا به یک مطب. کاسه ای روی میز در بیرون اتاق معاینه و دفتر گذاشته بود هرکس حق ویزیت را به صلاحدید خود در آن کاسه می گذاشت و اگر دکتر به اشخاص بی بضاعت حواله ای می داد وجه آن از همان کاسه برداشته می شد نمی دانم آخر هر روز این کاسه بدهکار می شد یا بستانکار.

یکی از فرزندان دکتر احمدیه در خاطراتش می نویسد: روزی برای این که همانند پزشکان دیگر نظمی در حق ویزیت داده باشیم تابلویی را به دیوار نصب کردیم که میزان حق معاینه در مطب و عیادت در منزل را مشخص می کرد پدر با دیدن آن بسیار ناراحت شد و بر ما فریاد کشید که چرا با این کار مردم را مکلف می سازید؟ من که دکان بقالی باز نکرده ام حرفه طبابت شریف تر از آن است که برای درمان یک بنده خدا شرط و شروط تعیین کنیم.

دکتر احمدیه بنا به نوشته دکتر آرسیس احمدیه (نوه ایشان) از سال 1294 تا سال 1338 شمسی یعنی مدت 44 سال در بیمارستان و مطب از صمیم قلب و در نهایت پاکیزگی به مداوای بیماران و دردمندان پرداخت و بالاخره در چهارم مردادماه 1338 دارفانی را وداع گفت و در امامزاده عبداله به خاک سپرده شد.